کد مطلب:45267 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » سياست و حكومت

از ديد روايات اسلامي وظيفه امت مسلمان نسبت به حكومت چيست؟

وظيفه و هدف حكومت اسلامي نسبت به جامعه، ايصال انسان به سعادت و كمال است، در اين صورت وظيفه مسلمانان است كه در اولين فرصت به تشكيل حكومت اسلامي اقدام نمايند و اگر حكومت هم، حكومت اسلامي باشد، بر مسلمانان واجب است به آن كمك نموده و در تأييد و تقويت آن كوشش نمايند، زيرا كارشكني و خيانت به دولت اسلامي گناه نابخشودني است.
اينك به بعضي از احاديثي كه در آنها وظيفه امت مسلمان نسبت به حكومت اسلامي بيان شده است، اشاره ميكنيم:
پيامبر اكرم(ص) فرمود:«الدَّيْنُ النَّصِيحَه».
[دين ياري و خير خواهي است.]
عرض شد به چه كسي اي رسول خدا؟ فرمود:
«لله و لرسوله و لكتابه و للائمه و لجماعه المسلمين». (الاموال/9).
[نسبت به خدا و رسول خدا و كتاب خدا و پيشوايان و امت اسلامي]
علي عليه اسلام فرمود:
« بر امام واجب است طبق قوانين الهي حكم كند، او مانند يك امين، امانت دار قدرت عمومي ميباشد. آنگاه كه امام به اين وظائف عمل كرد، بر مردم واجب است، به سخن او گوش كنند و از او اطاعت نمايند و چون فرمان بدهد، اجابت نمايند ». (الاموال/12).
امام صادق(ع) فرمود: «پيامبر(ص) در مسجد خيف براي مردم سخنراني كرد و فرمود: خدا خوشحال و ياري كند، بندهاي را كه سخن مرا بشنود و در گوش گيرد و حفظ كند و به كساني كه نشنيدهاند برساند، چه بسا فردي علمي را به سوي كسي ميبرد كه لايق آن نيست ، چه بسا به سوي كسي حمل ميكند كه از او آگاهتر است».
سه خصلت است كه دل هيچ فرد مسلماني، با آن خيانت نكند:
« اخلاص العمل لله والنصيحه لائمه المسلمين واللزوم لجماعتهم فان دعوتهم محيطه من ورائهم المسلمون اخوه تتكافا دماؤهم و يسعي بذمتهم ادناهم ». (كافي كتاب الحجه/1/403).
1ـ خالص كردن عمل براي خدا (اخلاص).
2ـ خير خواهي براي پيشوايان (به اطاعت و فرمانبري از آنها).
3ـ ملازمت با جماعت مسلمين، زيرا دعوت مسلمين افراد پشت سرشان را هم شامل ميشود. مسلمانان همگي برادرند، خونشان با هم برابر است و پست ترين انها در برقراري پيمانشان كوشش ميكند (هر فردي از آنان كه به دشمن تأمين داد. بر همه لازم است كه آن را محترم شمارد).
امام صادق(ع) فرمود: امير مؤمنان علي(ع) فرمود: با واليان خود خيانت نورزيد و با رهبران خود حيله نكنيد و پيشوايان خود را نادان نخوانيد و از رشته پيوند خود (جماعت مسلمين) پراكنده مشويد، كه پست ميشويد، شوكت و دولت شما ميرود. پايههاي كارهاي شما بايد روي اين مبني باشد، و از اين دستور پيروي كنيد. (كافي/كتاب الحجه/1/405).
ابو حمزه ميگويد: از امام باقر(ع) پرسيدم:
«ما حق الامام علي الناس؟ قال : حقه عليهم ان يسمعواله و يطيعوا. قلت: فما حقهم عليه؟ قال: يقسم بينهم بالسويه و يعدل في الرغبه … ».
] حق امام بر مردم چيست؟ فرمود: حق او بر آنها اين است كه: سخن او را بشنوند و فرمانش را اطاعت كنند گفتم: حق مردم بر امام چيست؟ اين كه بيت المال را ميان آنها مساوي تقسيم كند و با رعيت به عدالت رفتار نمايد … [. (كافي/كتاب الحجه/1/405).
اينها خلاصهاي از وظايف امت اسلامي، نسبت به حكومت اسلامي است. ناگفته روشن است اگر دولت به وظائف شرعي و قانوني كه اسلام مقرر كرده است، عمل كند و نيز امت اسلامي هم نسبت به مسئوليتهائي كه در مقابل دولت دارد، انجام وظيفه نمايد، در اين صورت جامعه اسلامي بهشت برين ميگردد، عدالت و امنيت در جامعه برقرار گشته، تعاليم اسلام در روي زمين منتشر ميشود و خير و صلاح و سعادت، جامعه را فرا ميگيرد.

---

مباني حكومت اسلامي
آية الله جعفر سبحاني